مقاله کنفرانسی یکی از انواع مهم مقالات علمی است که در کنفرانس‌ها و کنگره‌ها ارائه می‌شود و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا کنفرانس‌ها فرصت بسیار مغتنمی برای پژوهشگران است که می‌توانند دستاوردهای تحقیقاتی‌شان را به جامعه علمی داخلی و خارجی عرضه و با سایر محققان حوزه تخصصی خود ارتباط موثر برقرار کنند. برخی از کنفرانس‌ها ارزش بسیار بالایی دارند و به انتقال یافته‌های مهم دانشمندان و پژوهشگران بزرگ و برجسته علمی کمک می‌کنند و کلاس درسی ارزشمند برای دانشجویان و علاقه‌مندان‌شان هستند. همچنین شرکت در کنفرانس‌ها و ارائه مقاله کنفرانسی در تقویت رزومه علمی افراد تاثیر به‌سزایی دارد. البته نوشتن مقاله کنفرانسی چارچوب‌های ویژه‌ای دارد که رعایت آن‌ها در ارتقای کیفیت‌شان موثر است.

ما در این مطلب درباره اصول نگارش مقاله کنفرانسی و نکات مهم آن توضیح می‌دهیم، اما توصیه می‌کنیم در این زمینه حتما با مشاوران حرفه‌ای و باتجربه صحبت کنید و از راهنمایی‌های استادان بهره ببرید.

مقاله کنفرانسی چیست؟

به مقاله‌ای که برای ارائه در یک کنفرانس پذیرفته شود، مقاله کنفرانسی گفته می‌شود. مقالات کنفرانسی معمولا به صورت شفاهی با تصاویر و در قالب پاورپوینتی متناسب و زیبا یا به شکل پوستر و گاهی به شکل مباحثه و گفت‌وگو ارائه می‌شوند و در صورتی که از نظر بار علمی و کیفیت سطح بالایی داشته باشند، در ژورنال‌های معتبر چاپ می‌شوند. گفتنی است بسیاری از مقالات کنفرانسی موضوعی نو را شامل می‌شوند و ایده‌ای را برای بار اول مطرح می‌کنند که این امر بستری جذاب برای بحث‌های علمی جدید ایجاد می‌کند و باب مطالعات و پژوهش‌های جدیدی را به روی محققان آن حوزه تخصصی می‌گشاید.

روش نوشتن مقاله کنفرانسی

نوشتن مقاله کنفرانسی و انتشار آن، فرآیند راحت‌تر و سریع‌تری نسبت به چاپ مقاله در مجلات علمی دارد و در بیشتر موارد، این نوع مقالات به‌سرعت بررسی و در صورت داشتن کیفیت استاندارد پذیرش می‌شوند تا در تاریخ برگزاری کنفرانس آماده ارائه باشند، اما در نگارش این نوع مقالات نیز اصول و استانداردهای مشخصی تدوین شده که رعایت آن‌ها ضروری و مهم است.

یکی از مهمترین مشخصات مقالات کنفرانسی نو بودن موضوع یا دیدگاه نویسندگان آن است. ارائه مطالب تکراری و قدیمی مناسب این موقعیت نیست. تاکید می‌کنیم که به‌روز بودن داده‌های مقاله و آگاهی پژوهشگر از آخرین یافته‌های علمی و فناوری در مورد موضوع تحقیقش و موضوع کنفرانس از اهمیت بسیاری برخوردار است.

همچنین نویسندگان این نوع مقالات باید در زمان محدودی که به آن‌ها اختصاص داده می‌شود، به طور خلاصه، ساده، شفاف و کاملا منسجم و مرتب و البته با تمرکز بر موضوع اصلی کنفرانس مطالب خود را ارائه دهند و از شرح مباحث طولانی در قالب جملات بلند و استدلال‌های پیچیده و سخت بپرهیزند.

در کنفرانس‌ها و همایش‌ها شیوه‌نامه‌ای برای نویسندگان مقالات منتشر می‌شود که معمولا شامل دستورالعمل‌هایی درباره حجم مطالب، یعنی حداکثر تعداد صفحات که به طور معمول نباید بیش از ده صفحه باشد، یا تعداد کلمات متن، نوع فونت متن و اندازه آن، صفحه‌بندی و تعداد ستون‌های مطالب، شیوه نوشتن منابع و نوع فایل ارسالی (Word یا Latex) است و اغلب در وبسایت همایش نیز در دسترس عموم قرار می‌گیرد. رعایت قالب در نظر گرفته‌شده کنفرانس بسیار مهم است و در پذیرش مقالات بسیار تاثیرگذار است. رعایت قوانین مربوط به حجم مطالب نیز برای زمان‌بندی برگزاری همایش بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین نویسندگان باید تمام قوانین کنفرانس‌ها را با دقت مطالعه و به طور کامل رعایت کنند.

یادآوری می‌کنیم که نگارش مقالات کنفرانسی نیز همانند سایر مقالات علمی باید در قالب ساختار استانداردش باشد و هما‌ن‌طور که می‌دانید، مقاله استاندارد شامل بخش‌های اصلی زیر می‌شود:

عنوان، چکیده، مقدمه، روش‌شناسی، نتایج، بحث و نتیجه‌گیری و در پایان مقاله نیز منابع آن عنوان می‌شود.

دقت کنید که ممکن است در شیوه‌نامه برخی کنفرانس‌ها تغییراتی در چینش این قسمت‌ها خواسته شده باشد، اما این چارچوب کلی اغلب مشترک است.

نکته مهم بعدی، ویرایش مقاله است؛ مرحله‌ای اساسی و ظریف که در تمام انواع مقالات و اسناد علمی باید در نظر گرفته شود. ویرایش چه از نظر ساختاری و چه از نظر ادبی و نگارشی از اصول مهمی است که در ارتقای کیفیت مقالات بسیار اثرگذار است.

مزایای نگارش مقالات کنفرانسی

گرچه مقالات کنفرانسی در مقایسه با مقالات چاپی در مجلات درجه اعتبار و اهمیت کمتری دارند و حتی در مصاحبه‌های دکتری ضریب کمتری برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، مزایای این نوع مقالات قابل ملاحظه و ارزشمند است و نباید از این فرصت مناسب که به تعامل هر محقق با جامعه علمی منجر می‌شود، چشم‌پوشی کنید؛ چه بسا در سایه همین تعاملات بتوانید پروژه‌های بزرگ و مفیدی راه‌اندازی کنید و با پژوهشگران مختلف و تحقیقات‎ گوناگون‌شان در حوزه تخصصی رشته و گرایش تحصیلی‌تان آشنا شوید و حتی همکاری‌های طولانی‌مدت را آغاز کنید و نتایجی درخشان به دست آورید. همچنین داشتن چند مقاله کنفرانسی می‌تواند کیفیت رزومه تحصیلی شما را افزایش دهد و آن را پربارتر کند و تاثیر مثبتی بر نظر هیات داوران برای قبول کردن شما در مصاحبه دکتری داشته باشد.

توصیه ما به شما این است که سعی کنید با جستجوی بیشتر در جریان برگزاری کنفرانس‌های مختلف قرار بگیرید و از بین آن‌ها برترین‌ها را انتخاب کنید و برای شرکت در آن‌ها مقاله‌تان را آماده کنید، زیرا هر چه کنفرانس منتخب شما پرسابقه‌تر و مهمتر باشد، ارزش مقاله شما بیشتر خواهد شد و این امر برای غنی‌تر شدن رزومه شما بهتر است. گفتنی است مقالاتی که در کنفرانس‌های خارجی پذیرفته می‌شوند، ارزشمندترند و در مصاحبه دکتری امتیاز بالاتری می‌گیرند. دقت داشته باشید که در هر صورت، مقالات منتشرشده در مجلات ارزش بیشتری نسبت به مقالات کنفرانسی دارند.